Sống có mục đích, tôn trọng sự không hoàn hảo và vô thường, chân thành tận tâm... là những triết lý sống đáng học hỏi từ người Nhật, có thể giúp cuộc đời bạn tốt đẹp hơn.
Ikigai: Mục đích sống
Ikigai có nghĩa "lý do để tồn tại" hoặc "lý do để thức dậy vào buổi sáng". Theo quan niệm của người Nhật, ikigai nằm ở điểm giao nhau giữa bốn yếu tố: điều bạn yêu thích, điều bạn làm giỏi, điều xã hội cần và điều bạn có thể kiếm sống từ đó. Tìm ra ikigai của riêng mình nghĩa là nhận diện được điểm hòa quyện giữa đam mê, năng lực, đóng góp cho cộng đồng và khả năng tài chính.
Để tìm ra ikigai, bạn cần dành thời gian suy ngẫm và tự vấn: 'Điều gì khiến tôi thật sự hạnh phúc? Tôi có năng khiếu tự nhiên ở lĩnh vực nào? Tôi có thể tạo ra giá trị tích cực cho người khác bằng cách nào? Và làm sao để vừa theo đuổi đam mê vừa đảm bảo cuộc sống?
Khi cuộc đời được định hướng theo ikigai, con người sẽ tìm thấy cảm giác ý nghĩa và trọn vẹn sâu sắc - sự cân bằng giữa niềm vui, sự cống hiến và mục tiêu sống.
Wabi-Sabi: Tôn trọng sự không hoàn hảo
Wabi-sabi là một triết lý và thẩm mỹ quan của Nhật Bản, tôn vinh vẻ đẹp trong sự không hoàn hảo, vô thường và dấu ấn của thời gian. Triết lý này khuyến khích con người tìm thấy cái đẹp trong những điều cũ kỹ, giản dị và mộc mạc của cuộc sống. Giữa một thế giới luôn chạy theo sự hoàn hảo và tuổi trẻ, wabi-sabi nhắc nhở chúng ta rằng cái đẹp thật sự nằm trong vòng tuần hoàn tự nhiên của sinh - diệt, của sự đổi thay.
Để đưa tinh thần wabi-sabi vào cuộc sống, hãy học cách chấp nhận những khiếm khuyết - cả trong bản thân lẫn ở thế giới quanh ta. Hãy trân trọng vẻ đẹp của một món đồ đã cũ, nâng niu những nếp nhăn theo năm tháng, và tìm thấy sự bình yên trong khoảnh khắc hiện tại, khi ta hiểu rằng mọi điều đều chỉ là tạm thời. Wabi-sabi dạy ta buông bỏ khát vọng về sự hoàn mỹ tuyệt đối, để tìm thấy an nhiên trong cái chưa hoàn hảo nhưng đầy chân thực.

Ảnh: Tsunagu Japan
Kaizen: Liên tục hoàn thiện
Kaizen là một thuật ngữ tiếng Nhật mang nghĩa "liên tục hoàn thiện". Đây là triết lý khuyến khích con người từng bước thay đổi dù rất nhỏ để dần hoàn thiện bản thân, quy trình hay hệ thống theo thời gian. Kaizen nhấn mạnh rằng, những cải thiện dù nhỏ bé, nếu được duy trì đều đặn, sẽ tích tụ thành những bước tiến lớn và bền vững.
Quảng cáo
ADVERTISEMENT
VN Content 2VN Content 2
Để áp dụng kaizen vào cuộc sống, hãy bắt đầu từ những mục tiêu nhỏ, vừa sức, rồi dần mở rộng sang những mục tiêu lớn hơn. Dù là cải thiện sức khỏe, học một kỹ năng mới hay vun đắp các mối quan hệ, điều quan trọng là giữ được sự kiên trì và tiến bộ từng chút mỗi ngày. Chính nhờ cách tiếp cận này, ta có thể vượt qua sự trì hoãn, nỗi sợ thất bại và từng bước đạt được những thay đổi có ý nghĩa thật sự.
Shinrin-Yoku: Hòa mình vào thiên nhiên
Shinrin-yoku, hay "tắm rừng", là một phương pháp trị liệu khuyến khích con người hòa mình vào thiên nhiên để cảm nhận và tận hưởng những tác động chữa lành của môi trường tự nhiên. Bắt nguồn từ Nhật Bản, shinrin-yoku đã trở thành xu hướng chăm sóc sức khỏe được công nhận trên toàn thế giới nhờ khả năng giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe toàn diện.
Để thực hành shinrin-yoku, bạn chỉ cần dành thời gian ở những không gian xanh - như rừng, công viên hay khu sinh thái. Hãy để các giác quan được đánh thức: lắng nghe tiếng lá xào xạc, cảm nhận hương thơm của cỏ cây, ngắm nhìn ánh sáng len qua tán lá. Khi thật sự kết nối với thiên nhiên bằng sự chú tâm, mức độ hormone căng thẳng sẽ giảm, trí sáng tạo được khơi mở, và tâm hồn trở nên bình an hơn. Việc duy trì thói quen "tắm rừng" thường xuyên chính là một cách đơn giản mà hiệu quả để nuôi dưỡng cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Kintsugi: Hàn gắn bằng vàng
Kintsugi là một nghệ thuật truyền thống của Nhật Bản, trong đó những món đồ gốm bị vỡ được phục chế bằng sơn mài trộn với bột vàng, bạc hoặc bạch kim. Thay vì che giấu hay vứt bỏ những vết nứt, kintsugi tôn vinh chúng, biến những đường gãy ấy thành điểm nhấn độc đáo - một phần không thể tách rời trong hành trình tồn tại của món đồ. Triết lý kintsugi gửi gắm thông điệp sâu sắc: những vết thương và khuyết điểm cũng có thể trở thành biểu tượng của sức mạnh và vẻ đẹp.
Trong cuộc sống, ta có thể áp dụng tinh thần kintsugi bằng cách trân trọng chính những tổn thương và trải nghiệm đã qua, bởi chúng góp phần tạo nên con người ta hôm nay. Đừng giấu đi những vết sẹo, cả hữu hình lẫn vô hình; hãy xem chúng như minh chứng cho khả năng đứng dậy và chữa lành. Sự kiên cường và khả năng chữa lành có thể là nguồn sức mạnh và vẻ đẹp trong hành trình của bạn.
Mono No Aware: Vẻ đẹp của sự vô thường
Mono no aware là một khái niệm sâu sắc trong văn hóa Nhật Bản, thường được hiểu là "niềm cảm thán trước cái vô thường của vạn vật". Triết lý này nhắc nhở chúng ta trân trọng những khoảnh khắc mong manh trong cuộc sống - bởi chính sự ngắn ngủi ấy mới làm nên giá trị và vẻ đẹp của chúng. Từ cánh hoa anh đào rơi trong gió xuân cho đến chính cuộc đời con người, mọi thứ đều nằm trong vòng luân chuyển của sinh và diệt, đến rồi đi.
Để đưa Mono No Aware vào cuộc sống, hãy thực hành chánh niệm và hiện diện trong từng khoảnh khắc. Hãy dành thời gian để tận hưởng vẻ đẹp của hoàng hôn, hương thơm của những bông hoa nở rộ, hay tiếng cười của những người thân yêu. Hãy nhận ra rằng những khoảnh khắc này thật quý giá vì chúng chỉ là phù du. Bằng cách đó, bạn có thể vun đắp lòng biết ơn và chánh niệm sâu sắc trong cuộc sống hàng ngày.
Omotenashi: Nghệ thuật hiếu khách và tận tâm từ trái tim
Omotenashi là một triết lý sống đặc trưng của người Nhật, thể hiện tinh thần hiếu khách, vị tha và sự chu đáo trong việc quan tâm đến người khác. Không chỉ dừng lại ở phép lịch sự thông thường, omotenashi là mong muốn chân thành được chăm sóc, phục vụ và mang lại trải nghiệm tốt đẹp nhất cho người đối diện bằng cả tấm lòng.
Để thực hành omotenashi trong đời sống, hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ: lắng nghe thật sự khi người khác nói, giúp đỡ mà không mong đáp trả, và tạo ra không gian ấm áp, dễ chịu cho mọi người xung quanh. Khi sống với tinh thần omotenashi, ta không chỉ vun đắp mối quan hệ gắn bó, xây dựng cộng đồng nhân ái, mà còn cảm nhận được niềm vui sâu sắc đến từ việc trao đi bằng sự chân thành.
Hướng Dương (Theo Times of India)